Ruhullah Rahimî Kefranî
Özet
Evrim teorisi, Charles Robert Darwin tarafından ortaya atıldığı zamandan beri ateist düşüncelere uygun zemin hazırlamış ve çoğu ateist, bilimsel dayanakla ateizmi savunmak için ondan yararlanmıştır. Bu teorinin din karşıtı kullanımları arasında insanın ve özelliklerinin evrimle gerçekleştiği izahına sarılarak dinî antropolojinin reddedilmesi de vardır. İnsanın, evrimci ve ateist izah getirilmiş özelliklerinden biri de dindarlığıdır. Bu makalede örnek olarak dine dair -modern ateizmin seçkin siması Clinton Richard Dawkins’e ait- en yeni ve en güçlü evrimci ve ateist açıklamalardan birini ele alacak; bu izahın yeterince güçlü ve bilimsel yanı bulunmadığını ve din kategorisine dinî bakışı zora sokamayacağını göstereceğiz. Bu hüküm, bu açıklamaların en yenisi ve en güçlüsü hakkında doğruysa diğer izahlar konusunda da doğrudur.
Anahtar kelimeler: Modern ateizm, din, Richard Dawkins, evrim, deneysel bilim, natüralizm, metodoloji, memetik.
A Study of the Evolutionary Explanation of Religion by Modern Atheists
Ruhollah Rahimi Kafrani
Abstract
The theory of evolution has provided a fertile ground for atheistic ideas since its inception by Charles Robert Darwin, and many atheists have used it to defend atheism with scientific support. One of the anti-religious uses of this theory has been the negation of religious anthropology by appealing to the evolutionary explanations of man and his characteristics. One of the characteristics of man for which a complete and atheistic explanation is provided is religiosity. In this article, we will examine one of the newest and strongest evolutionary and atheistic explanations of religion, which belongs to the most prominent figure of modern atheism, Richard Clinton Dawkins – and make it clear that this explanation does not have sufficient strength and scientific value and cannot challenge the religious view of religion. This judgment, if true of the newest and strongest of these explanations, will be also true about other explanations.
Keywords: Modern Atheism, religion, Richard Dawkins, evolution, experimental science, Naturalism, methodology, memetic.
بررسی تبیین تکاملی الحاد مدرن از دین
روح‌الله رحيمي كفراني
چکيده
نظریه تکامل از زمان طرح آن توسط چارلز رابرت داروین زمینه مساعدی را برای اندیشه‌های الحادی فراهم كرده و بسیاری از ملحدان، از آن برای دفاع از الحاد با پشتوانه علمی بهره جسته‌اند. ازجمله استفاده‌های ضِددینی از این نظریه، نفی انسان‌شناسی دینی با توسل به تبیین‌های تکاملی انسان و ویژگی‌های او بوده است. یکی از ویژگی‌های انسان که برای آن تبیین تکاملی و الحادی ارائه‌‌شده، دین‌داری است. ما در این مقاله، از باب نمونه، به بررسی یکی از جدیدترین و قوی‌ترین تبیین‌های تکاملی و الحادی از دین ـ که به برجسته‌ترین چهره الحاد مدرن، ریچارد کلینتون داوکینز تعلق دارد ـ خواهیم پرداخت و روشن خواهیم کرد كه این تبیین از قوت کافی و شأن علمی برخوردار نیست و نمی‌تواند نگاه دینی به مقوله دین را به چالش بکشد. این داوری، اگر درباره جدیدترین و قوی‌ترین این تبیین‌ها صادق باشد، در مورد تبیین‌هاي ديگر نیز صادق است.
کلیدواژه‌ها: الحاد مدرن، دین، ریچارد داوکینز، تکامل، علم تجربی، طبیعت‌گرایی، روش‌شناختی، ممتیک.